Eerste schep voor vismigratierivier

Je zou het misschien niet zeggen, maar officieus is het werk voor de Vismigratierivier van start gegaan. Niet bij de Afsluitdijk, maar bij Harlingen. Hoe zit dat? Een groot deel van de Vismigratierivier bestaat straks uit zand en stenen.  In een depot bij Harlingen ligt al een flinke hoeveelheid zand klaar, afkomstig uit het opleverde werk N31 Harlingen. Dat zand is bedoeld voor de Vismigratierivier en wordt straks naar de Afsluitdijk gevaren. Maar voordat dit mogelijk is, moet het Van Harinxmakanaal ter hoogte van het depot breder worden gemaakt. De grootste binnenvaartschepen (klasse 5) moeten er kunnen aanleggen om hun lading te transporteren. Onlangs nam een kraan de eerste hap uit de kade. Zo is de eerste schep een feit! Lees hier meer over de vismigratierivier.

Duurzame IJsselmeer visserij in zicht

Joop Bongers, voorzitter Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk en directeur Sportvisserij Nederland over de doorbraak IJsselmeervisserij: “Wij zijn blij dat onder leiding van minister Carola Schouten door de betrokken ministeries en provincies de komende drie jaar kordate stappen worden gezet om tot verbetering van de visstand, de natuur, de recreatie en een duurzame toekomstbestendige beroepsvisserij in het IJsselmeergebied te komen. Aldus wordt uitwerking gegeven aan het beleid ‘Gebiedsagenda IJsselmeergebied 2050’. Vanuit onze coalitie zullen wij hieraan waar mogelijk onze bijdrage leveren.” Na meer dan 10 jaar discussie over een goede aanpak voor de verduurzaming van de visserij in het IJsselmeergebied, is er nu een historische doorbraak: Er ligt een actieplan inclusief stappenplan naar een toekomstbestendige oplossing. Dit actieplan is akkoord bevonden door alle samenwerkende partijen. Vogelbescherming Nederland en Sportvisserij Nederland zijn de trekkende partijen binnen Coalitie het Blauwe Hart Natuurlijk dat samen werkt aan het ecologisch herstel van het IJsselmeergebied. Daarnaast schreef minister Schouten onlangs in een brief aan de tweede kamer dat het kabinet en de provincies Flevoland, Friesland en Noord-Holland gezamenlijk 9,2 miljoen beschikbaar stellen voor de herstructurering van de schubvisvisserij in het IJsselmeergebied. Met alle partijen zijn afspraken gemaakt om de komende drie jaar toe te werken naar een ecologische- en economisch duurzame IJsselmeervisserij. Gezonde visstanden Visbestanden moeten weer een kans krijgen om te herstellen voor de natuur én de visser. De beroepsvisserij gaat in de toekomst ‘oogsten uit de rente’, d.w.z. de natuurlijke aanwas van de visbestanden, en vist niet meer uit het ‘kapitaal’ zo luidt het credo. Om de schubvisserij op het IJsselmeer toekomstbestendig te maken wordt herstructurering van de sector verder onderzocht. Een deel van de vissers zal blijven vissen, terwijl andere vissers die besluiten te stoppen gecompenseerd worden. Vogels en trekvissen De afgeslankte beroepsvisserij kan hierdoor in de toekomst meer rekening houden met de natuur. Dit betekent dat het verdrinken van vogels in netten gereduceerd wordt tot verwaarloosbare aantallen en dat bijvangst van trekvissen wordt geminimaliseerd. Daarnaast is er sprake van een gezonde visstand in balans: voldoende voedsel voor broedvogels (en hun jongen) en trekvogels, en voldoende vis voor de beroepsvissers. Ecologisch beter IJsselmeer is echter meer Een gezonde visstand is een vereiste voor vogels, maar dat is niet alles. Samen met andere partijen in de Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk zetten Vogelbescherming en Sportvisserij Nederland zich in voor een ecologisch gezond IJsselmeer. Zo werken we aan natuurontwikkeling rond land- en waterovergangen en ondersteunen we talrijke initiatieven die tot ecologische verbetering van het IJsselmeer leiden, zoals de vismigratierivier in de Afsluitdijk. Ons doel is verhoging van de biodiversiteit en daar hoort een gezonde en gevarieerde vis- en vogelstand ook bij!

Zandstort langs Houtribdijk succesvol afgerond

In het weekend van 9 en 10 maart 2019 is het laatste zand gestort langs de Houtribdijk tussen Lelystad en Enkhuizen. Hiermee is een belangrijke mijlpaal behaald in de versterking van deze primaire waterkering. De nieuwe zandoevers zijn in totaal 10 km lang. Ze beschermen de dijk, waar afgelopen weekend (9-10 maart 2019) stormkracht werd gemeten, tegen de kracht van de golven van het IJsselmeer en Markermeer. In enkele maanden tijd is er zo’n 10 miljoen m3 zand langs de dijk gelegd. Dat is meer dan er normaal gesproken in een jaar langs de gehele Nederlandse kust wordt gestort. Nu het benodigde zand succesvol langs de dijk is geplaatst, werkt de aannemer verder aan het op de vereiste hoogte afwerken van de oevers. De zandige oevers lopen geleidelijk af in het water van het Markermeer en het IJsselmeer, 70 m boven water en 70 m onder water. Ook wordt het zand de komende periode verder ingezaaid met een grasmengsel, met name om verstuiving van het zand tegen te gaan. Wereldwijde primeur Het gebruik van zandige oevers is wereldwijd niet eerder op deze manier toegepast in een binnenmeer zonder eb en vloed. Bij de Houtribdijk is deze innovatie mogelijk dankzij het relatief ondiepe water aan de kant van Enkhuizen. Richting Lelystad wordt de dijk juist met breuksteen en gietasfalt versterkt. Zandige versterking is een manier van wat wel Building with Nature wordt genoemd, ofwel bouwen met de natuur als uitgangspunt. De oevers zorgen voor meer biodiversiteit in het IJsselmeergebied, waar over het algemeen vooral harde, stenige oevers zijn. Rijkswaterstaat onderzoekt de komende jaren in samenwerking met de TU Delft verder hoe de onvoorspelbare golfslag in het IJsselmeergebied de zandige oevers beïnvloeden. Zandtransport versterking Houtribdijk Het zand voor de oevers is afkomstig uit de directe omgeving van de Houtribdijk. De aannemer heeft hiervoor een speciale winzuiger ingezet die het zand vanuit aangewezen zandwinputten uit het Markermeer naar de dijk transporteert over een afstand van zo’n 7 km, deels via drijvende pijpleidingen. Opgezogen bodemmateriaal dat niet geschikt was voor de dijkversterking, is ingezet bij de aanleg van Trintelzand, het nieuwe natte natuurgebied in het Markermeer dat net als de zandige oevers bijdraagt aan de biodiversiteit in het IJsselmeergebied.     Bron: www.rijkswaterstaat.nl

Johannes Kramer wil ‘regionale landschapsstrategie’ voor het IJsselmeer

Alle overheden die bij het IJsselmeer betrokken zijn, moeten een gemeenschappelijk plan opstellen, waarin staat wat er wel en wat er niet kan in het gebied. Met dat idee kwam Johannes Kramer van de Fryske Nasjonale Partij en gedeputeerde Fryslân 13 maart 2019 in een door het Comité Geen Zandindustrie IJsselmeer georganiseerd gesprek met de provinciale politiek in Leeuwarden. Kramer noemt zo’n aanpak een regionale landschapsstrategie. Gedeputeerde Johannes Kramer bepleitte 13 maart een landschapsvisie voor het IJsselmeer die gericht is op omgevingskwaliteiten van het gebied. (LC 14 maart). Er zijn genoeg visies en bestuursconvenanten voor het IJsselmeer, variërend van de recent gepubliceerde 'Cultuurhistorische IJsselmeer Landschapsbiografie' tot 'Agenda IJsselmeer 2050', maar het komt nog te weinig tot een gezamenlijke uitwerking. En daar ligt exact het probleem dat vergelijkbaar is met dat van de Waddenzee. Te veel overheden, te veel deelovereenkomsten en daarboven een rigide wetgeving met bijbehorende beheerplanning. Waar het aan schort is een gebiedsgerichte aanpak met een bestuurlijke autoriteit, zo vult Monique Boskma adviseur Leefomgeving en oud-VVD-statenlid aan in haar reactie in de Leeuwarder Courant van 14 maart jl. Zo’n autoriteit zou door het rijk moeten worden geïnstalleerd en grotendeels betaald moeten worden omdat het rijk een systeemverantwoordelijkheid kent voor Europese wetgeving. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de Kaderrichtlijn Water, Natura 2000 en diverse klimaatverdragsteksten. Deze autoriteit zou meer moeten doen dan de huidige Deltacommissaris, die over de water gerelateerde zaken van het IJsselmeer gaat. De autoriteit zou enerzijds de grenzen en voorwaarden van de planvorming en wetgeving moeten bewaken en anderzijds de landschappelijke en natuurlijke kwaliteiten. Voorts zou er aandacht kunnen uitgaan naar realistische inspraak, waarbij inwoners op voorhand op de hoogte worden gesteld van de grenzen van bestaande wetgeving en planvorming. Dat laatste is hard nodig, want het voorkomt teleurstelling bij de inspraak door inwoners of onzinnige uitspraken door politici dat een natuurbeschermingsvergunning moet worden ingetrokken. Zijn daarmee het landschap, de vrije ruimte en de kustlijnen, kortom de omgevingskwaliteiten van het gebied veiliggesteld? Helaas in het geheel niet. Zelfs de strenge Naturawetgeving heeft niet kunnen voorkomen dat het algemeen belang van energievoorziening steeds weer prevaleert boven natuur. Het IJsselmeer is verworden tot een waterplas, ommuurd door een hek van windmolens en ook nog geschikt geacht voor zonneweides, volgens het rijksrapport Energieverkenning IJsselmeergebied. Arme waterrecreant, die overigens volgens Waterrecreatie Advies BV nog wel goed is voor een economische spin-off van een slordige 600 miljoen euro. Concluderend kan men stellen dat het alle (politieke) partijen, die (water)landschap en natuur een warm hart toedragen, ontbreekt aan munitie ter onderbouwing van het wezenlijke belang van het natuurlijk (water)landschap ten opzichte van energietransitie. Zolang Nederland deze transitie wil oplossen met kringlooponvriendelijke windmolens en (drijvende) zonneweiden, blijft het landschap vogelvrij - helaas letterlijk en figuurlijk. Tot slot doet Boskma een dringende oproep: Het zou goed zijn als het nieuwe college van gedeputeerde staten van Fryslân deze IJsselmeer autoriteit zou willen opnemen in het nieuwe provinciale regeerakkoord en komend jaar een lobby begint richting IPO en rijk. Dit laatste sluit mooi aan bij de oproep die Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk doet aan de nieuw te vormen colleges van de IJsselmeerprovincies: Zorg voor een eenduidige aanpak t.a.v. het IJsselmeergebied en benader het gebied als één dossier. Samen en integraal!